Vì sao lại bị mất ngủ? Điều trị thế nào?

– Thời gian ngủ trung bình của một người bình thường khoảng 7-8 tiếng mỗi đêm .Giấc ngủ có chất lượng khi đáp ứng một số yêu cầu cơ bản sau: đủ giờ, đủ sâu, cảm thấy khỏe khoắn khi thức dậy…  – Các khảo sát cho thấy thời gian ngủ giảm dần theo tuổi. Thí dụ như bé mới sinh ngủ tới 17 giờ mỗi ngày, trẻ lớn ngủ từ 9 – 10 giờ mỗi đêm, người trưởng thành ngủ từ 7-8 giờ mỗi đêm, riêng người cao tuổi thường ngủ dưới 6 giờ mỗi đêm.

II.Biểu hiện và tác hại của mất ngủ

– Mất ngủ thường có những biểu hiện sau đây:

• Khó vào giấc ngủ.
• Khó duy trì giấc ngủ
• Dậy quá sớm
• Ngủ dậy vẫn thấy mệt
• Tỉnh dậy nhiều lần trong giấc ngủ(mỗi lần 30 phút).

– Tác hại của mất ngủ:

Nếu mất ngủ thoáng qua sẽ gây trạng thái buồn ngủ, vẻ mặt kém linh hoạt. Mất ngủ kéo dài sẽ gây mệt mỏi, trầm cảm, dễ cáu gắt, giảm tập trung chú ý. Ảnh hưởng đến khả năng làm việc/ học tập, dễ gây tai nạn khi lái xe, vận hành máy móc… – Tỷ lệ mất ngủ có thể từ 4% cho tới 48%. Khoảng 33% dân số bị một trong nhiều triệu chứng của mất ngủ, 15% bị ngầy ngật trong ban ngày, 18% không thoả mãn với giấc ngủ. 30% bệnh mất ngủ có liên quan tới bệnh tâm thần.

– Nữ giới trong giai đoạn mãn kinh có tỷ lệ mất ngủ nhiều hơn nam giới, điều này có lẽ liên quan tới sự thay đổi hormone. Tuổi càng cao càng dễ mất ngủ. – Ngay cả sự hơi buồn ngủ cũng đủ làm giảm sút khả năng tập trung chú ý và thời gian phản ứng. Một người buồn ngủ trong khi lái xe có thể gục đầu chợp mắt trong vài giây mà không hề hay biết – một thời gian vừa đủ để gây tai nạn.

III.Nguyên nhân

– Nguyên nhân mất ngủ thoáng qua(mất ngủ dưới 1 tuần).

+ Stress (34% nữ và 22% nam, Mỹ – 1999). + Do rối loạn lịch thức ngủ trong ngày, như lịch làm việc thay đổi bất thường, làm việc theo ca không thường xuyên(53% công nhân ca đêm ngủ gật ít nhất 1 lần trong tuần), do thay đổi múi giờ chênh lệch như khi đi du lịch đến các vùng có mức chênh lệch múi giờ từ 6-24 giờ.

+ Sử dụng các chất kích thích não: cà phê, trà, thảo mộc lá, rượu, các loại thảo mộc có tính kích thích. Do ăn nhiều nặng bụng trong đêm, ăn nhiều chất kích thích… + Thói quen của người ngủ cùng: thí dụ như ngáy (42% nam và 31% nữ ngáy vài đêm trong tuần, Mỹ – 2002). + Các yếu tố môi trường: ánh sáng, tiếng ồn, nhiệt độ, thoáng khí …

– Nguyên nhân mất ngủ mạn tính: (Mất ngủ/ Rối loạn giấc ngủ kéo dài trên 1 tháng). Nhóm nguyên nhân này chủ yếu gặp ở những bệnh nhân có bệnh lý cơ thể hoặc bệnh lý tâm thần.

+ Bệnh lý đa khoa: dị ứng, viêm khớp, bệnh tim, cao huyết áp, hen phế quản… + Ngoài ra, ước tính có khoảng 35 – 50% trường hợp mất ngủ mãn tính có thể liên quan đến bệnh lý tâm thần (qua một nghiên cứu về Mất ngủ năm 2005 ở TP.HCM nhận thấy trong số các trường hợp mất ngủ có 14,5% bị bệnh tâm thần).

– Các loại bệnh tâm thần có thể gây mất ngủ:

• Trầm cảm.
• Hưng cảm.
• Rối loạn lo âu lan toả.
• Rối loạn stress sau chấn thương(PTSD).
• Nghiện( rượu và các chất dạng thảo mộc phiện).
• Tâm thần phân liệt.
• Bệnh sa sút trí tuệ.

– Các bệnh lý liên quan đến giấc ngủ như: chứng ngưng thở khi ngủ, ác mộng, mộng du, chứng hoảng sợ trong giấc ngủ …

– Ngoài ra còn 1 số tình trạng sinh lý cũng có thể dẫn tới mất ngủ như: Mãn kinh, kinh nguyệt, có thai, sốt, đau …

 IV.Điều trị mất ngủ bằng Chè Lạc Tiên Trần Mao

 – Trà lạc tiên được làm từ lá cây lạc tiên, cây còn có tên gọi dân gian là cây lồng đèn, cây nhãn lồng. Là vị thảo mộc an thần tự nhiên giúp lấy lại giấc ngủ ngon sau một ngày làm việc mệt mỏi và căng thẳng.  – Thường dùng hỗ trợ trị suy nhược thần kinh,  tim hồi hộp, mất ngủ, đau bụng do nhiệt, ho do phế nhiệt.

– Dân gian thường dùng lá và dây lạc tiên làm trà sắc uống giúp an thần và chữa bệnh mất ngủ, lá và hoa lạc tiên thái nhỏ phơi khô làm trà có tác dụng an thần, giải nhiệt, mát gan, hỗ trợ trị các bệnh đau đầu, mất ngủ.  – Công dụng của trà lạc tiên: tác dụng lên hệ thần kinh trung ương, giúp an thần, trấn tĩnh, bớt hồi hộp, dễ ngủ, thanh tâm, dưỡng can, thanh nhiệt, giải độc, lợi tiểu. – Quả lạc tiên có vị ngọt, tính bình, có tác dụng thanh nhiệt, giải độc lợi tiểu được dùng chữa ho do phế nhiệt, giã đắp mụn nhọt, các vết lở loét..

IV.Cách dùng

– Để chữa thần kinh suy nhược, người bệnh chỉ cần dùng dây, lá lạc tiên 8 – 10g, sắc uống trước khi đi ngủ. Với các bệnh về viêm da, ghẻ ngứa, dùng lá lạc tiên nấu nước tắm rửa. – Ngoài ra quả lạc tiên được dùng làm nước giải khát có tác dụng mát và bổ. Cách làm như sau: Quả chín (càng chín càng thơm 0,5kg), bổ đôi, nạo hết ruột, ép và lọc lấy dịch quả. Đường trắng 250g hòa với một lít nước đun sôi để nguội. Đổ dịch quả vào nước đường, trộn đều. Nước quả lạc tiên trứng có mùi thơm đặc biệt, vị hơi chua, chứa nhiều vitamin, nhất là vitamin B2. Lưu ý: Sản phẩm này không phải là thuốc không có tác dụng thay thế thuốc chữa bệnh